Odpowiedź z dnia: 27-10-17

Jeżeli postępowanie administracyjne w przedmiocie nałożenia kary administracyjnej za nieterminowe złożenie zbiorczego zestawienia danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania tych odpadów w latach 2012 – 2014 zostało wszczęte po dniu 1 czerwca 2017 r. , to właściwy wojewódzki ochrony środowiska powinien odstąpić od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej i poprzestać na pouczeniu, jeżeli waga naruszenia prawa jest znikoma, a strona złożyła już stosowne zestawienie.

Obowiązek składania zbiorczych zestawień danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania tych odpadów został nałożony na posiadaczy odpadów przez przepisy uchylonej już ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach. Na gruncie art. 37 ww. ustawy zbiorcze zestawienie danych posiadacz odpadów obowiązany był przekazać marszałkowi województwa właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania, zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów w terminie do końca pierwszego kwartału a począwszy od 1 stycznia 2011 r. do dnia 15 marca za poprzedni rok kalendarzowy.

Obowiązek ten został utrzymany w mocy również na gruncie ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1987 z późn. zm.), mowa tu o intertemporalnych przepisach zawartych w art. 237 nowej ustawy o odpadach. Przepis ten uregulował obowiązki posiadaczy odpadów w okresie 2012-2014. Niezłożenie zestawienia dotyczącego ww. okresów w terminie do 15 marca roku następującego po roku, którego sprawozdanie dotyczyło, sankcjonowane jest administracyjną karą pieniężną w wysokości 500 zł. Karę nakłada właściwy wojewódzki inspektor ochrony środowiska w drodze decyzji administracyjnej.

Dotychczasowa interpretacja przepisów dotyczących ww. kary opierała się na uznaniu, że dla jej nałożenia bez znaczenia pozostawało to, iż posiadacz odpadów przedstawił sprawozdanie po terminie, jak również to, jak długo trwał okres uchybienia temu terminowi. Dodatkowo organy nie widziały podstaw prawnych do odstąpienia od wymierzenia kary w przypadku późniejszej realizacji ciążącego na podmiocie obowiązku sprawozdawczego.

Pomimo, iż przepisy, o których mowa powyżej odnoszą się do sprawozdań za lata 2012-2014, to problematyka pozostaje aktualna. Wojewódzcy inspektorowie ochrony środowiska w dalszym ciągu wszczynają bowiem postępowania administracyjne kończące się decyzjami administracyjnymi nakładającymi kary pieniężne m.in. na lekarzy i lekarzy dentystów, którzy zbiorczego zestawienia danych o rodzajach i ilości odpadów nie złożyli w terminie do 15 marca roku następnego. Wielu z lekarzy prowadzących swoje gabinety, z realizacją omawianego obowiązku spóźniło się jedynie o kilka dni.

W takich przypadkach, w postępowaniach wszczętych po dniu 1 czerwca 2017 r., lekarze mają prawo powoływać się na brzmienie art. 189f Kodeksu postępowania administracyjnego.

Nowelizacja k.p.a., która weszła w życie właśnie 1 czerwca 2017 r., wprowadziła jednolite zasady wymierzania administracyjnej kary pieniężnej, udzielania ulg w jej wykonaniu, terminów przedawnienia nakładania ww. kary, jak również odstępowania od jej nałożenia. Przepisy k.p.a. dotyczące pieniężnych kar administracyjnych stosuje się w zakresie, w jakim przepisy ustaw szczególnych nie regulują ww. kwestii w sposób odmienny. Jako, iż ustawa o odpadach nie zawiera przepisów odnoszących się do ewentualnego odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej za nieterminowe złożenie zestawienia danych o rodzajach i ilości odpadów, zastosowanie znajdzie przepis art. 189f § 1 pkt 1 k.p.a. Na jego podstawie, organ administracji publicznej, w drodze decyzji, odstępuje od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu, jeżeli waga naruszenia prawa jest znikoma, a strona zaprzestała naruszania prawa. Należy zauważyć, iż przy spełnieniu ww. przesłanek, odstąpienie przez organ od wymierzenia kary jest obligatoryjne.

W mojej opinii, w sytuacjach, gdy zestawienie zostało złożone z nieznacznym przekroczeniem ustawowego terminu, naruszenie prawa przez podmiot zobowiązany ma charakter znikomy, samo zaś złożenia zestawienia oznacza de facto, iż strona zaprzestała naruszania prawa. Tym samym  organ powinien odstąpić od nałożenia kary pieniężnej.

Na okoliczności te należy powoływać się już po otrzymaniu zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego w tej sprawie. Niemniej w przypadku tych Państwa, w stosunku do których wydano już decyzję administracyjną, okoliczności te należy podnieść w odwołaniu od decyzji.