Pytanie: Czy zawieranie z rezydentami odrębnych – cywilnoprawnych umów o pełnienie dyżurów medycznych jest zgodne z prawem?
Odpowiedź z dnia: 17-02-17
Zgodnie z dotychczasowymi poglądami doktryny, pełnienie dyżurów medycznych przez rezydentów w oparciu o umowę cywilnoprawną jest prawnie dopuszczalne. Niemniej w ostatnim czasie pojawiają się pierwsze orzeczenia sądów pracy zawierające odmienne stanowisko. W chwili obecnej jedynym sposobem doprowadzenia do objęcia umową o pracę również dyżurów rezydenckich jest wytoczenie do sądu pracy powództwa o ustalenie, że zawarta umowa cywilnoprawna stanowi de facto umowę o pracę.
Zgodnie z przepisem art. 16i ust. 3 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, lekarzowi pełniącemu dyżur medyczny w ramach realizacji programu specjalizacji przysługuje wynagrodzenie na podstawie umowy o pełnienie dyżurów, zawartej z podmiotem prowadzącym szkolenie specjalizacyjne lub staż kierunkowy. Z treści tego przepisu nie wynika wprost, czy dyżury medyczne pełnione przez lekarzy rezydentów w ramach realizacji programu specjalizacji, powinny być objęte łączącą lekarza z podmiotem prowadzącym specjalizację umową o pracę, czy też dyżury te mogą być pełnione w oparciu o umowę cywilnoprawną.
Powyższy jednak zapis, interpretowany w świetle przepisów art. 16i ust. 1 oraz art. 16h ust. 1 oraz ust. 2 w/w ustawy, prowadzi do wniosku, iż przy obecnym brzmieniu ustawy obowiązki wynikające z programu specjalizacji odnoszące się do pełnienia dyżurów, można spełnić na jeden z trzech wskazanych poniżej sposobów:
- pełniąc dyżury w ramach umowy o pracę, za które wynagrodzenie wypłacać będzie podmiot prowadzący szkolenie specjalizacyjne;
- pełniąc dyżury na podstawie umowy cywilnoprawnej, na podstawie której wynagrodzenie wypłacać będzie podmiot prowadzący szkolenie specjalizacyjne, bądź też
- pracując w systemie zmianowym lub w systemie równoważnego czasu pracy, który będzie zastępował konieczność odbywania dyżurów medycznych.
Jednakże w ostatnim czasie zaczęły pojawiać się interpretacje, iż umowa o pełnienie dyżurów, zawierana z lekarzem rezydentem, powinna mieć formę umowy o pracę. Takie stanowisko zajął m.in. Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej w piśmie z dnia 1 grudnia 2016 r. skierowanym do Sekretarza Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Ponadto pojawiły się pierwsze wyroki sądów potwierdzające to stanowisko (wyrok Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe z dni 13 lipca 2015 r., sygn. akt: VI P 212/15).
Póki co jedynym sposobem doprowadzenia do objęcia umową o pracę również dyżurów rezydenckich jest wytoczenie do sądu pracy powództwa o ustalenie, że zawarta umowa cywilnoprawna stanowi de facto umowę o pracę.
Odpowiedzi udzielił/a: Radca prawny Anna Zaniewska