NOWE ZASADY POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI MEDYCZNYMI

Data dodania: 09-11-17

Autor: radca prawny Maria Rachwał-Frankowska

Lekarze prowadzący swoje gabinety muszą przygotować się do zmian w zakresie gromadzenia oraz wstępnego magazynowania odpadów medycznych.

W dniu 24 listopada 2017 r. wejdzie w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz. U. z 2017 r., poz. 1975). Zastąpi ono uchylone z dniem 24 stycznia 2016 r. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi.

Nowe przepisy na pierwszy rzut oka przypominają te obowiązujące do stycznia 2016 r., jednakże w rzeczywistości na wytwórców odpadów nałożone zostały nowe obowiązki, które mogą wiązać się koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów.

Nowe rozporządzenie, odnosi się do 3 grup odpadów medycznych:

1) zakaźnych o kodach 18 01 02*, 18 01 03*, 18 01 80* i 18 01 82*;

2) niebezpiecznych, innych niż zakaźne, o kodach 18 01 06*, 18 01 08* i 18 01 10*;

3) innych niż niebezpieczne o kodach 18 01 01, 18 01 04, 18 01 07, 18 01 09 i 18 01 81.

Nowością w porównaniu do uprzednio obowiązującego rozporządzenia jest objęcie regulacją odpadów medycznych oznaczonych kodami 18 01 80* (zużyte peloidy po zabiegach wykonywanych w ramach działalności leczniczej o właściwościach zakaźnych) oraz 18 01 81 (zużyte peloidy po zabiegach wykonywanych w ramach działalności leczniczej, inne niż wymienione w 18 01 80).

W nowych przepisach doprecyzowano, kiedy wytwórca powinien rozpocząć segregację odpadów medycznych. I tak zgodnie z §2 ust. 1 nowego rozporządzenia, odpady medyczne gromadzi się w pojemnikach lub workach w miejscu ich powstawania oraz wstępnie magazynuje, uwzględniając ich właściwości, sposób ich unieszkodliwiania lub odzysku.  Segregacja ma więc następować zarówno w miejscach powstawania, jak i magazynowania odpadów.

W rozporządzeniu, które obowiązywać ma od 24 listopada 2017 r., zachowano zapisy odnoszące się do kolorów i właściwości worków i pojemników służących gromadzeniu odpadów, zrezygnowano jednakże z wymogu nieprzezroczystości worków.

Ponadto nowe regulacje zakładają podział odpadów zakaźnych na dwie grupy: zakaźnych odpadów medycznych oraz „wysoce zakaźnych odpadów medycznych”. Te drugie to odpady medyczne, w których zidentyfikowano lub co do których istnieje uzasadnione podejrzenie, że zawierają biologiczne czynniki chorobotwórcze, które podlegają zakwalifikowaniu do kategorii A zgodnie z pkt 2.2.62.1.4.1 załącznika A do Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz. U. z 2017 r. poz. 1119). Chodzi tu przykładowo o różnego rodzaju wirusy, np. WZW B, wysoce patogenny wirus ptasiej grypy, wirus kleszczowego zapalenia mózgu, Poliowirusy, etc. Odpady zakwalifikowane do grupy wysoce zakaźnych będą gromadzone w dwóch opakowaniach, wewnętrznym oraz zewnętrznym. Nowe przepisy regulują również sposób oznakowania pojemników stanowiących zewnętrzne opakowania wysoce zakaźnych odpadów medycznych.

Jednocześnie zmianie uległy również zasady oznakowania worków i pojemników do odpadów medycznych. Dotychczas każdy worek i pojemnik musiał być oznakowany poprzez podanie następujących informacji: kodu odpadów w nim przechowywanego; adresu zamieszkania lub siedziby wytwórcy odpadu oraz daty zamknięcia. Z kolei od 24 listopada 2017 r., pojemnik lub worek z odpadami medycznymi w miejscu ich powstawania posiadać ma widoczne oznakowanie identyfikujące, które zawierać będzie:

1. kod odpadów medycznych w nim przechowywanych;
2. nazwę wytwórcy odpadów medycznych;
3. numer REGON wytwórcy odpadów medycznych;
4. numer księgi rejestrowej wytwórcy odpadów medycznych w rejestrze podmiotów wykonujących działalność leczniczą, o którym mowa w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1638, 1948 i 2260), wraz z podaniem organu rejestrowego;
5. datę i godzinę otwarcia (rozpoczęcia użytkowania);
6. datę i godzinę zamknięcia.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 r., utrzymuje obowiązek magazynowania odpadów medycznych w określonych temperaturach. Novum stanowi natomiast wprowadzenie wymogu wyposażenia pomieszczenia i przenośnego urządzenia chłodniczego do magazynowania odpadów medycznych w termometr do pomiaru temperatury wewnątrz. Powyższe rozwiązanie wydaje się jednak logicznie skorelowane z obowiązkiem magazynowania odpadów w określonych temperaturach. Dotychczas wymóg ten dotyczył jedynie stacjonarnego urządzenia chłodniczego. W §7 ust. 2 pkt 9 ww. rozporządzenia, przewidziano ponadto konieczność zagwarantowania w pomieszczeniu do wstępnego magazynowania odpadów medycznych zabezpieczeń technicznych przed rozprzestrzenianiem się magazynowanych odpadów medycznych, obejmujących również gromadzenie ewentualnych odcieków z tych odpadów.

Nowością jest wprowadzenie obowiązku zapewnienia przy pomieszczeniu służącym do wstępnego magazynowania odpadów oraz przy stacjonarnym urządzeniu chłodniczym, dostępu do wody bieżącej ciepłej i zimnej do celów porządkowych oraz do wydzielonych miejsc odpowiednio do przechowywania czystych oraz zbierania brudnych środków ochrony indywidualnej dla osób przebywających w miejscach przeznaczonych do wstępnego magazynowania odpadów medycznych.

Ponadto doprecyzowano, iż umywalna z bieżącą zimną i ciepłą wodą, wyposażona w dozowniki z mydłem i środkiem do dezynfekcji rąk oraz ręczniki jednorazowego użytku ma być zainstalowana w sposób umożliwiający co najmniej umycie rąk bezpośrednio po wyjściu z pomieszczenia lub urządzenia.

Jednocześnie wprowadzono obowiązek zapewnienia dozownika ze środkiem do dezynfekcji rąk, podajnika na czyste rękawiczki jednorazowe oraz pojemnika na zużyte rękawiczki jednorazowe, w sąsiedztwie przenośnego urządzenia chłodniczego.

Wśród dodatkowych wymogów znajduje się również konieczność wentylacji pomieszczeń przeznaczone do dezynfekcji, mycia i przechowywania środków transportu wewnętrznego odpadów medycznych i pojemników wielokrotnego użycia, służących do transportu wewnętrznego odpadów medycznych.

Wytwórcy odpadów medycznych będą mieli 18 miesięcy na dostosowanie pomieszczeń do wstępnego magazynowania odpadów medycznych oraz pomieszczeń i miejsc do dezynfekcji, mycia i przechowywania środków transportu wewnętrznego odpadów medycznych i pojemników wielokrotnego użycia, służących do transportu wewnętrznego odpadów medycznych, do wymagań wynikających z nowego rozporządzenia. Termin ten upływnie w dniu 24 maja 2019 r.

Poniżej tabela zawierając rodzaje odpadów medycznych z podgrupy 18 01 – odpady z opieki okołoporodowej, diagnozowania, leczenia i profilaktyki medycznej.